Donderdag 6 september 2018

De volgende ochtend besluit Claire nog even te blijven liggen en niet met Madeleine te ontbijten. Hoe gezellig ze het ook vindt met haar nieuwe vriendin, ze wil even alleen zijn om rustig na te kunnen denken over wat het kan zijn dat Filou ontdekt heeft. Terwijl ze Madeleine door het appartement hoort razen, denkt ze terug aan alles wat ze gisteravond hebben besproken. Michel en Madeleine hebben  hun herinneringen aan Elisabeth gedeeld met Claire, die op haar beurt uitgebreid heeft verteld over de Haagse dagen van mevrouw. Aan het eind van de avond was er maar een conclusie mogelijk: Claire moet naar Bordeaux, zo snel mogelijk, om daar het mysterie te ontrafelen.

‘Oma-oma heeft je die ring niet voor niets gegeven, je moet achterhalen hoe ze daar aan is gekomen. Ik zet mijn geld in op die wijnboer, die van dat artikel. Zouden we dat niet kunnen vinden in haar werkkamer?’

Ze hebben meteen een treinticket geboekt en Nicolas, de gids die Madeleine gevonden heeft, gemaild dat Claire eraan komt. Het liefst gingen ze allebei met haar mee, maar Claire wist ze te overtuigen met als reden dat het nog wel even kan duren voor ze echt wat zal vinden. Maar eigenlijk heeft ze zo langzamerhand wel behoefte om even alleen te zijn, hoe gezellig ze het ook vindt met Madeleine en Michel.

‘Maar we komen achter je aan hoor, als je onze hulp nodig hebt. Of als het te lang duurt. En je moet beloven dat je ons alles vertelt wat je te weten komt. Zonder vertraging!’

Ze hoopt maar dat Nicolas haar kan helpen. Hoe meer informatie ze op internet vond over wijngaarden in Bordeaux, hoe sterker haar gevoel werd dat ze inderdaad zocht naar een speld in een hooiberg. Maar wie weet… Voor Claire gaat douchen kijkt ze of er al bericht is van de gids. En inderdaad, Nicolas mailt dat hij haar morgen vanaf het station ophaalt.

Om iets over elf staat Claire in de hal van het prachtige gebouw aan de Rue Mabillon. Filou wacht haar op bij de voordeur, vol ongeduld en een beetje streng. Claire ziet ineens voor zich hoe Filou moet zijn geweest bij het praten met een medewerker, of een nieuwe au-pair. Ze is bijna bang om een standje te krijgen dat ze een paar minuten te laat is en bereidt zich vast voor op een excuus als ‘de metro had vertraging.’ Maar als ze dichterbij komt, verzacht het gezicht van Filou.

‘Kom snel binnen lief kind, je gelooft dit nooit. Je moeder moet echt heel bijzonder zijn geweest.’

‘Dat was ze zeker. Maar waarom zegt u dit?’

‘Kom verder, naar de werkkamer, dan zie je het zelf.’ Filou loopt in een straf tempo richting de werkkamer. Daar liggen op het bureau van Elisabeth verschillende documenten. Filou wijst waar Claire moet beginnen. Verbaasd kijkt ze naar een envelop.

‘Dat is het handschrift van mijn moeder!’

Filou knikt.

‘Lees maar. Ik zet even koffie, dan kun je het rustig lezen. Het is voor jou, dus lees wat je wil.’

Verdwaasd gaat Claire zitten aan het bureau en begint de brief te lezen.

Lieve Elisabeth,   Hopelijk bereikt deze brief je nog op tijd. De laatste weken is mijn gezondheid heel snel achteruit gegaan. Veel sneller dan ik vorige zomer kon vermoeden, toen ik je beloofde jouw verhaal aan het papier toe te vertrouwen. De meeste dagen breng ik inmiddels slapend door in bed. Schrijven zit er al even niet meer in. Ik had zo graag deze eerste versie met je doorgenomen en misschien nog aangevuld. Die tijd lijkt me niet gegund. Met dit concept stuur ik ook al je dagboeken terug.   Ik ben zo dankbaar voor je vertrouwen. Beloof me een ding: zoek iemand die het manuscript kan voltooien, alsjeblieft. Je verhaal verdient het om verteld te worden. Voor het te laat is – voor jouw monsieur Bonheur er niet meer is. Ik kan, nee ik wil niet geloven dat hij je laatste bericht ooit heeft gehad. Dan was hij al lang in Den Haag verschenen. Al weet ik dat jij daar anders over denkt, dat je nog altijd gelooft dat je zelf iets fout hebt gedaan, dat je vervloekt bent.   Ik heb instructies achtergelaten om je een uitnodiging voor de begrafenis te sturen. Je hoeft niet te komen, ik begrijp het als het te veel voor je is. Maar zoek Claire alsjeblieft nog eens op. Je bent als een oma voor haar. En misschien kan zij je wel helpen, als je ooit de zoektocht weer op wil pakken. Wie weet is het ook een reden voor haar om eindelijk haar eigen dromen achterna te gaan in ons mooie Frankrijk.   Al mijn liefs, Thérèse

Claire ziet tot haar schrik een traan op de brief vallen. Snel droogt ze haar tranen en pakt het manuscript. Ze glimlacht. Zoals altijd begint haar moeder het boek met een introductie van de hoofdpersoon van het boek, haar inspiratiebron.

Inspiratiebron Het is 2003 als ik Madame Bonheur leer kennen. Mijn dochter Claire komt thuis van haar werk als receptioniste in een van Den Haags oudste hotels. Ze vertelt over een gast die ieder jaar terugkomt, een Franse dame. Ieder jaar verblijft ze in dezelfde periode in dezelfde kamer, die ze een jaar vooraf al boekt. Ze hoopt dat haar grote liefde zich ooit bij haar zal voegen, daar in dat hotel waar ze hem in 1954 ontmoet heeft. Waar ze smoorverliefd zijn geworden, op elkaar wel te verstaan.   Het heeft bijna tien jaar geduurd voor Elisabeth haar hele verhaal met mij gedeeld heeft. Ze wil mensen graag helpen en onderwijzen, ze steunen en naast ze staan. Maar mensen echt helemaal in vertrouwen nemen, ze toelaten in haar leven, dat vindt ze een stuk lastiger. Omdat ze een grote last met zich meedraagt.   Wat je nu gaat lezen is haar verhaal. Het brengt je van Den Haag via Parijs naar Bordeaux en uiteindelijk weer terug naar Den Haag. Het is gebaseerd op de dagboeken die Elisabeth soms bijhield, aangevuld met informatie uit de vele gesprekken die ik met haar heb gevoerd en toegegeven: een vleugje literaire vrijheid. Ik begin op het moment waarop Elisabeth voor het eerst in haar dagboek schreef. Merci pour votre confidence, chère Elisabeth.

Claire ziet zo haar moeders ondeugende lach voor zich, tijdens die eerste ontmoeting bij Les Aristocrats met Elisabeth. Voor ze verder kan lezen, hoort ze Filou de kamer binnenkomen. Ze kijkt op en kijkt in de verwachtingsvolle ogen van Filou.

‘Elisabeth heeft mijn moeder alles verteld, heeft u dat gelezen?’

‘Ik heb alleen de brief gelezen. Maar alles lag bij elkaar. De brief, haar dagboeken, het manuscript. Ik vraag me af… zou ze je dit hebben willen vertellen, die dag dat je met haar op pad zou gaan?’

Claire haalt haar schouders op.

‘Wie weet. Maar waarom zou ze dit dan niet hebben meegenomen naar Den Haag?’

Het is Filous beurt om haar schouders op te halen.

‘Ga je het lezen? Ja toch zeker?’

‘Niets liever. Maar wilt u het niet eerst lezen?’

Resoluut schudt Filou van nee.

‘Ik kan het niet. Jij moet het voor me lezen, ik denk dat Elisabeth het zo ook gewild heeft. Dat ze naar je moeders afsluitende woorden heeft geluisterd. Door jou de ring te geven moest jij wel op zoek gaan. Misschien ging het niet helemaal zoals ze gepland had, had ze je willen vragen mee naar Parijs te komen.’ Filou begint weer te huilen.

Claire omhelst de dappere, oude dame. De afgelopen dagen heeft ze Filou zien worstelen met haar verdriet.

‘Dank u wel, lieve Filou, voor uw warme ontvangst. Morgen ga ik naar Bordeaux, als ik het voorwoord van mama mag geloven is dat een goede keuze. In de trein ga ik het manuscript lezen. Ik houd u op de hoogte. Van wat ik lees en natuurlijk ook van wat ik daar vind. Of hopelijk van wie ik daar vind.’

Als Claire een half uur later de deur van het appartement achter zich dichttrekt, is ze blij dat ze morgen een aantal uren in de trein heeft om in alle rust het manuscript van haar moeder te lezen. 

---

© Astrid Habraken – alle rechten voorbehouden. Madame Bonheur – een Haagse roman verschijnt in 2023 in eerste versie in feuilletonvorm. Iedere aflevering is gecorrigeerd, schrijf- en tikfouten voorbehouden. In 2024 zal een complete, waar nodig herschreven versie verschijnen in boekvorm. Fysiek, dan wel als e-book.