Dinsdag 28 augustus 2018

De dagen in Parijs vliegen voorbij. Claire geniet van ontbijten met croissants en café au lait op steeds een ander terrasje in Montmartre, het dwalen door de smalle straatjes, kijken naar de prachtige gebouwen en in de middag een glaasje wijn drinken in het zonnetje. Maar nu het bijna zo ver is dat ze Madeleine gaat ontmoeten, is ze toch ongeduldig. En zenuwachtig, want wat zal Madeleine haar vertellen over madame Bonheur?

Ruim een uur te vroeg komt Claire aan bij Les Rosiers, waar ze een nors kijkende serveerster naar Madeleine vraagt. Die loopt vrijwel direct weg, verzuchtend dat ze Madeleine gaat zoeken. Het is druk in het restaurant en als er na een kwartier nog niemand naar Claire is toegekomen, begint ze te denken dat de serveerster haar vraag vergeten is. Dan ziet ze een vrouw in een fraai mantelpak met korte, snelle passen op haar af lopen. Voor ze het weet, heeft Madeleine haar omarmd en gezoend.

‘Ah Claire, je bent er al. Ik ben nog niet klaar, maar ik heb een tafel voor ons gereserveerd,’ ratelt Madeleine. Alles aan haar straalt uit dat ze nog hard aan het werk is. En dat ze hier de leiding heeft. Ze gebaart dat Claire mee moet komen en ze loopt enigszins verbouwereerd achter haar aan. Madeleine brengt haar naar een plek bij het raam.

‘De vaste tafel van Elisabeth en Filou, dat leek me wel passend,’ lacht Madeleine.

‘Ik laat je vast wat te drinken brengen, ik ben nog even bezig.’

Voor Claire nog iets kan zeggen, stuift Madeleine alweer weg. Claire kijkt eens goed om zich heen. Zou Les Rosiers net zo oud zijn als Café de Flore en Les Deux Magots? Daar is ze regelmatig met haar moeder geweest. Die genoot vooral van de verhalen en de lange geschiedenis van die plekken. De Franse intellectuelen kwamen er vaak bijeen. Misschien nog wel.

De niet al te vriendelijke serveerster staat aan haar tafel en haalt Claire uit haar mijmeringen. Ze zet een karaf witte wijn neer met twee glazen, en een mandje brood en een glas water. Ze is al bezig met het inschenken van een glas wijn als Claire mompelt ‘Ik had nog niets …’

De serveerster lacht zo waar en onderbreekt haar ‘nee u niet, madame Roche heeft gevraagd om dit vast te brengen. Het is wat de dames altijd bestellen, rond borreltijd. Wilt u geen wijn? Want dan breng ik u uiteraard graag wat anders.’

Claire besluit mee te gaan in de rituelen en zegt dat het prima is zo. De serveerster gaat door met het inschenken van de wijn en draait zich daarna direct om, op weg naar de volgende tafel. Madeleine Roche, het is de eerste keer dat Claire de achternaam van Madeleine hoort. Nieuwsgierig kijkt ze om zich heen. Overal de gezellige ronde tafeltjes, met rieten stoeltjes erbij. Niet al te veel ruimte tussen de tafels, zoals je in heel Parijs zo’n beetje ziet. De medewerkers zien er allemaal keurig uit in hun uniformen en maken her en der een praatje aan een van de tafeltjes. Dat zijn ongetwijfeld de vaste gasten.

‘Aan de lach op je gezicht te zien, heb je het wel naar je zin!’ Ineens zit Madeleine naast haar.

‘Ik geniet van de drukte.’

‘Ja er komen nu veel vaste gasten binnen. Tijd voor een drankje na het werk.’ Terwijl ze het zegt, schenkt Madeleine het glas van Claire bij en neemt zelf ook een glas. ‘Waar zijn je koffers? Of ben je eerst naar je hotel geweest?’

Claire haalt haar schouders op.

‘Eerlijk gezegd, ik ben er al een paar dagen. Ik wilde eerst even zelf rondlopen door deze stad. Ik kwam hier vroeger vaak met mijn moeder. Ik dacht voor ik Filou ontmoet…’

‘Ik snap het, geen probleem. Hoe is het om de stad alleen te herontdekken?’

Claire vertelt uitgebreid over de afgelopen dagen, over het slenteren langs de Seine, croissantjes op het terras, genieten in Montmartre, mensen kijken vanaf een van de terrasjes. Madeleine reageert enthousiast en vertelt honderduit over alle leuke restaurantjes en nieuwe musea die te ontdekken zijn. Het is net alsof ze elkaar al jaren kennen, zo makkelijk verloopt het gesprek. Ineens denkt Claire aan de galerie. Ze weet dat Madeleine het verhaal aan Filou wil laten, maar een korte vraag moet toch kunnen.

‘Mag ik u …’

‘Zeg alsjeblieft je zeg, dat officiële. We zijn zo te zien ongeveer even oud. En iets vertelt me dat we elkaar de komende dagen veel gaan zien.’

Claire lacht. Het is ook wel gek om Madeleine u te blijven noemen. Niet alleen vanwege hun leeftijd, maar ook omdat het nu al heel vertrouwd voelt om naast haar te zitten.

‘Mag ik je toch vast wat vragen over madame Bonheur? Ik bedoel over mevrouw Elisabeth?’

Na enige aarzeling knikt Madeleine.

Claire vertelt over de galerij en het schilderij dat ze heeft gezien, van een jonge madame Bonheur.

‘Dat is vast in de galerie van Michel. Je zou hem de kleinzoon van Elisabeth kunnen noemen. Ik wil echt niet te veel vertellen. Filou kent alle details veel beter dan ik. Maar ik snap ook dat je benieuwd bent, dus iets wil ik wel zeggen. Elisabeth heeft jaren gewerkt als gouvernante. Tijdens haar studie, maar ook daarna nog. Voor de familie Gascogne, rijke aristocraten met twee kinderen. Elisabeth was veel meer dan hun gouvernante. Die kinderen waren gek op haar, tenminste dat heb ik begrepen. Nadat ze ontslag nam, bleef ze de kinderen zien. Ze wilden van geen afscheid weten. De oudste heeft een zoon, Michel. Die noemt haar oma-oma. Of noemde moet ik nu zeggen… Ze zijn hier vaak geweest, vooral op zondag. Dan gingen ze eerst wandelen en kwamen ze hier uitgelaten binnen voor een late lunch. Soms kwam mevrouw Filou dan ook mee.’

‘En Michel heeft dus een galerij?’

Madeleine knikt.

‘Hij is vooral kunstschilder, de galerij beheren laat hij meestal aan een van zijn vele vriendinnen over.’

Madeleine kijkt er wat besmuikt bij. Zou ze zelf ook ooit een van die vriendinnen zijn geweest?

‘Hij hoeft eigenlijk niet te werken. Hij is inmiddels de enige erfgenaam van het imperium van de Gascognes. Al zijn de portretten die hij maakt echt prachtig. Alleen verkoopt hij ze zelden.’

‘Dus dat portret van Elisabeth…’

‘Is vast door Michel geschilderd. Ik kan me niet voorstellen dat mevrouw voor iemand anders zou poseren. Ze was altijd druk bezig en als ze niet aan het werk was, dan ging ze het liefst naar buiten. Ze wandelde veel, om daarna op een terras te gaan zitten. Weet je, daarom kwam het ook zo hard aan om te horen dat ze overleden was. Elisabeth was op leeftijd, natuurlijk, maar ze was nog heel actief. Wist je dat ze ook nog werkte?’

Claire schudt haar hoofd.

‘Ja, tot, nee wacht ik ga niet verder vertellen. Filou vergeeft het me nooit als ik te veel vertel.’

Madeleine staat resoluut op.

‘Laten we ergens wat gaan eten. Dan vertel jij me alles over Den Haag en over jezelf. Morgen met Filou erbij praten we over Elisabeth en duiken we het verleden in. Maar laten we nu genieten van een mooie ontmoeting.’ Claire lacht en staat op. De positieve energie van Madeleine springt op haar over. Die laatste paar uur onduidelijkheid over madame Bonheur kunnen er ook nog wel bij.

---

© Astrid Habraken – alle rechten voorbehouden. Madame Bonheur – een Haagse roman verschijnt in 2023 in eerste versie in feuilletonvorm. Iedere aflevering is gecorrigeerd, schrijf- en tikfouten voorbehouden. In 2024 zal een complete, waar nodig herschreven versie verschijnen in boekvorm. Fysiek, dan wel als e-book.